Клуби сайёҳии дар Донишгоҳи давлатии тиббии Хатлон    амалкунанда пас аз чанд сафари қаблие, ки барои донишҷӯён ба Неругоҳи обии барқии Норак ва ноҳияи Балҷувон ташкил карда шуда буданд, рӯзи 10-юни соли 2017 сафари навбатиро барои ҳайати профессорону омӯзгорон ба  минтақаи Дашти Майдон ва Гирбаси ноҳияи Балҷувон ташкил намуд. Бо сардори сарвари донишгоҳ Убайдуллои Қурбон дар ин сайёҳати аҷибу хотирмон муовини ректор оид ба таълим Ғафуров Б.А., муовини ректор оид ба корҳои хоҷагӣ Аҳадов Ш.Ф., сардори Шуъбаи таълим Қузибоева Н.К., сардори Шуъбаи таҳлил, назорат ва робита бо ҷомеа Ахмедов Ш.Р., декани факултетҳо Саидов И.З., муовини декан Камолов А.С.,  мудири кафедраи забонҳо Тағоймуродов Р.Ҳ., мудири кафедраи ҷомеашиносӣ Гулов А.А.,  сармутахассис оид ба назорати сифати таълим - Одинаев С.П., раиси иттифоқҳои касабаи кормандону донишҷӯён - Мамадалиева С.А., сарвари китобхонаи донишгоҳ Саидова М., корманди китобхона Ҳалимов М.А., омӯзгорони   ДДТХ   Должикова В.А., Мардонзода Қ., ва дигарон иштирок доштанд.

Ҳангоме ки нақлиёти мусофирбар аз саҳни донишгоҳ ба сӯи ҳадафи саёҳат роҳ пеш гирифт, дар  чеҳраи ҳамсафарони худ   шодию нишот ва фараҳмандиро дида, эҳсос намудам, ки ташкил намудани клуби сайёҳӣ дар ҳақиқат ҳам иқдоми наҷиби раёсати донишгоҳ аст ва барои баланд бардоштани ҳисси худшиносӣ  ва шиносоӣ бо табиати зебои Тоҷикистон заминаи хубе фароҳам меоварад.

Ҳавои форам ва серуну салқини ин деҳоти куҳистон ба кас ҳузуру ҳаловати махсусе мебахшад. Ҳамсафарон аз чунин манзараҳои нотакрори афсонавӣ ба ваҷд омада, бори дигар дар оғӯши табиат худро ҳамчун тифле эҳсос мекарданд, ки Худованд ба вай хандаҳои беғаш ва орому осудаеро ато намудааст.

Ростӣ, маълумам гашт, ки ҳамсафарони мо дар сайру сайёхат таҷрибаи кофие доранд ва ин аз таҷҳизоту хаймаҳои омоданамудаи онҳо ҳувайдо мегашт. Гулу гиёҳ, табиати нотакрор, оромию тамкини ба худ хоси куҳистон лаҳзае касеро аз шӯру ғавғо ва ташвишу нооромиҳои шаҳр дур меандозад:

Лола – раққосаи машъалдоре,

Бойчечак – шафақи субҳона.

Сабзаҳо – кокули нобофтае,

Мезанад бод ба нармӣ шона.

Бегоҳӣ баъди хӯроки шом дар гирди гулхан суҳбати гарму гуворо ва рақсу нишоти омӯзгорон касро бевосита ба ҷаҳони пуршӯри шодию нишот мебарад ва  эҳсос менамояд, ки зиндагӣ ба ғайр аз ғаму ташвишҳои зиёди корӣ боз фароғату тафреҳи сурурбахшу муъҷизаофаре низ доштааст. Хастагии асаб, мондашавии чандрӯза ва умуман ташвишу давуғеҷ ба ҷойи номаълуме ғайб мезанаду шодию нишот дар қалби инсон маскан мегирад. Моҳи шаби чордаҳ аз осмону софу беғубори куҳистон чун арӯси нозанини табиат манзараи нотакроре дорад.

То дами субҳ нӯри гулханро хомӯш шудан намондему ҳамроҳонамон дар ҳар тараф кулча зада мехобиданд. Ростӣ, ҳавои форами куҳистон аз шаҳр бо он фарқ мекунад, ки шабона андаке сард мегардад ва ҳатто дами субҳ кас на фасли гармои тобистон, балки нафаси сарди даймоҳро эҳсос менамояд.

Субҳ рӯзи дигар ҳангоми бозгашт дар роҳ аз гулу гиёҳ ва растаниҳои шифобахши қад-қади роҳ, аз қабили чойкаҳак, ҷамилак ва як қатор гулу гиёҳҳое, ки ҳатто номашонро намедонистам, чидем ва беихтиёр мисраъҳои зерини шоири зиёндаёд Лоиқ Шералӣ ба ёдам расид:

Гули зебои худрӯи куҳистон,

Маё поён зи тори кӯҳсорон.

Маё поён, ки арзонат фурӯшанд

Барои як пашизе гулфурӯшон.

Ростӣ, ин қадар таассуроту нақши боризи ин сайёҳатро чашмдор набудам, вале як чизро эҳсос намудам, ки агар шахс бо зебогиҳои нотакрори кишвари маҳбуби хеш аз надиктар ошно гардад, ҳамон қадар меҳру муҳаббати Ватан, эҳсоси меҳанпарастӣ дар қалби вай хона мегузорад:

Бо ҳазорон сахтӣ гар роҳи ҷаҳонро ёфтем,

Нармрӯю нармдил фарзанди куҳсорем мо.

Дар масири зиндагӣ ҳамчун асири зиндагӣ

Бо ҳама озорҳо дар фикри осорем мо.

Аз номи худ ва аз номи иштирокдорони ин сайёҳати судманду муассир ба раёсати ДДТХ изҳори миннатдорӣ менамоем, ки чунин иқдомҳои наҷибро пеш гирифтааст. Умедворем, ки раёсати донишгоҳ   баҳри амалӣ намудани ҳадафҳои асосии Паёми навбатии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар хусуси рушди  сайёҳии дохилӣ тамоми чораҳоро меандешад.

Одинаев С.П.  – устоди кафедраи забонҳои ДДТХ

Дар ҷавонӣ саъй кун гар бехалал хоҳӣ амал,

Мева бенуқсон бувад, чун аз дарахти навбар аст. 

        Дар ҳама давру замон айёми донишҷӯӣ айёми беҳтарини ҳаёти инсон, давраи бозёфтҳои нодири ҳаёт ба ҳисоб меравад. Инчунин давраи донишҷӯиро давраи тиллоӣ ва фаромӯшнопазир номидан мумкин аст, зеро ҳангоми калимаи “донишҷӯ”−ро шунидан ҷавонӣ, шодиву хурсандӣ, донишандӯзӣ, саъю талош, дастовардҳои беназир ва умеду орзуҳои нек барои оянда пеши назар меоянд. Дар ҳақиқат  касеро, ки сазовори номи донишҷӯ шудан насибаш гаштааст ва аз давраи донишҷӯӣ баҳра гирифтааст, хушбахттарин инсон шуморидан мумкин аст.                                

     Боиси хушнудист, ки аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон барои таҳсили илм, баланд бардоштани сатҳи маърифат ва дар оянда соҳибкасб шудани духтарон шароит фароҳам оварда шудааст ва ба рушду такомули онҳо диққати махсус дода мешавад. Ҷудо намудани квотаҳои Президентӣ ба духтарон аз ноҳияҳои дурдаст гувоҳи ин гуфтаҳост.             

     Президенти кишвар, Пешвои муаззами мо, Ҷаноби Олӣ, мӯҳтарам Эмомалӣ Раҳмон хирадмандона таъкид кардаанд: “Пеш аз хонадоршавӣ ва созмон додани оила ҷавонон бояд ба зиндагии мустақилона омода бошанд. Падару модарон вазъиятро ҳаматарафа омӯхта, сипас ба оиладор шудани ҷавонон кӯмак расонанд. Баъзе модарон ба духтарони худ маданияти оиладорӣ ва тарзи дурусти рӯзгордориро ёд намедиҳанд, яъне онҳоро ба ҳаёти мустақилона омода намекунанд. Табиист, ки дар чунин оилаҳои ҷавон муноқишаву низоъҳо сар мезананд ва дар баъзе ҳолатҳо бо пошхӯрии оила меанҷоманд.”                     Бо назардошти чунин гуфтаҳои оқилона ба чунин хулоса омадан мумкин аст, ки волидон бояд барои оиладор намудани духтарони худ ба саросемагӣ роҳ надиҳанд. То он вақте, ки духтар донишгоҳро хатм менамояд, соҳиби касби муайяне мегардад, падару модарон дар навбати худ метавонанд ба онҳо одоби оиладорӣ, рӯзгордорӣ, пухтупаз ва дигар корҳои ба зан хосро омӯзонанд.

      Дар замони муосир, ки илму техника босуръат инкишоф ёфта истодааст, донишҷӯдухтар аз омӯхтани технологияҳои муосир канораҷӯӣ нанамояд. Забонҳои хориҷиро аз худ намояд. Аз истифодабарии компютер ва интернет ба хубӣ баромада тавонад.

        Таърихи ҷомеаи ҷаҳон занонеро медонад, ки дар инкишофи илму техника саҳми назаррас расонидаанд. Аз ҷумла, Ада Лавлейс риёзидон ва нахустин барномасоз дар ҷаҳон, Валентина Терешкова–аввалин зан-кайҳоннавард, Хеди Ламарр, ки дастовардҳои ӯ боиси дар минбаъда кашф шудани Wi-Fi, Bluetooth, GSM гардидаанд, Марисса Майер – Президент ва иҷрокунандаи директори ширкати “Yahoo” боиси ифтихор ва намунаи ибрати занон мебошанд.                                                     Хулоса, ҳаминро зикр кардан лозим аст, ки агар зан-модар ҳар қадар соҳибкасбу соҳибмаълумот бошад, ба халқу Ватан нафъи бештар мерасонад. Чуноне, ки устод Мирзо Турсунзода гуфтаанд:

Ҳеҷ коре нест бе зан, хуб шуд,

Ифтихоре нест бе зан, хуб шуд.

Хуб шуд, ки зан ба давлат ёр шуд,

Мамлакат аз дасти зан гулзор шуд.

Раиси Шӯрои занон ва духтарони ДДТХ
н.и.х.Усмонова У.Х.

   Дар таърихи 2 июни соли 2017 дар Донишгоҳ вохӯрии устодон ва донишҷӯён бо духтур ва олими ҷавони тоҷик, номзади илмҳои тиб Нуралиев Зафар Файзиддинович, ки зодаи н.Данғара мебошад ва дар айни замон дар Ҷумҳурии Федеративии Олмон кору фаъолият мекунад, баргузор гардид. Вохӯриро бо сухани ифтитоҳӣ декани факултетҳо Саидов И.З. ҳусни оғоз бахшида “меҳмон”-и гиромиро аз номи раёсати донишгоҳ хайра мақдам гуфта ва ба ҳозирин муаррифӣ карданд.

   Сипас риштаи сухан  ба устод Зафар Нуралиев дода шуд. Мавсуф қайд карданд, ки соли 1998 баъди хатми мактаби миёна дар ноҳияи Данғара ба Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино дохил шудааст.Соли 2006 факултети тиббии Донишгоҳро бо дипломи аъло хатм намуда ба аспирантураи рӯзонаи кафедраи бемориҳои ҷарроҳии № 2 шомил шуда,  таҳти роҳбарии доктори илмҳои тиб, профессор Убайдулло Қурбон корҳои илмӣ-тадқиқотиро дар мавзӯи «Муолиҷаи ҷарроҳии нуқсонҳо ва деформатсияҳои посттравматикии суфраи гӯш» бо ҳимояи рисолаи номзадӣ ба анҷом расонидааст. Дар вақти таҳсил дар донишгоҳ ба омӯзиши забони олмонӣ низ шавқу рағбати зиёд пайдо кардааст ва баъд аз гузаштани давраи таҷрибаомӯзӣ, бомуваффақият супоридани санҷишу имтиҳонҳо, имконияти ба ҳайсияти духтур кор кардан  дар Аврупо ба ӯ муяссар гардидааст. Инак, муддати 7 сол мешавад, ки ӯ дар шаҳри Бремени Олмон кору зиндагӣ дорад.

Дар рафти суҳбат донишҷӯён аз тарзи  таҳсил ва натиҷагирӣ дар коллеҷу донишгоҳҳои тиббӣ, дастрасии хизматрасонии тиббӣ ба аҳолӣ, манбаъҳои маблағгузории соҳаи тандурустӣ, фаъолияти табибон ва муассисаҳои тиббӣ, роҳҳои ташхису табобат, муносибату муоширати духтурону маризон дар Олмон огаҳӣ пайдо карда, ба саволҳои худ посухҳои мушаххас гирифтанд.

Дар фароварди вохӯрӣ устод Зафар Нуралиев аз ҷумла афзуданд, ки: «Ман аз таъсиси Донишгоҳи давлатии тиббии Хатлон,  бо ибтикори Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар зодгоҳи азизам хеле шод ва масрур гаштам. Орзуманд ва некбинам, ки  Шумо донишҷӯёни аввалини ин Донишгоҳи навтаъсис бо аз бар намудани донишу малакаҳои зарурӣ дар ояндаи наздик ба дараҷаи мутахассисони баландихтисос комёб мегардед ва муаррифгари давлату миллати шарафмандамон дар арсаи тибби ҷаҳонӣ мешавед». 

Декани факултетҳо

Бахшида ба 20-солагии Ваҳдати миллӣ

Пӯшида нест, ки дар таърихи давлатдории ҳар қавму миллат мафҳумҳои ваҳдату ягонагӣ, сулҳу субот, озодиву истиқлол чун арзишҳои муқаддас арҷгузорӣ гашта, бо зикри онҳо ифтихоре аз устувории пояҳои давлатдорӣ, тамомияти арзӣ, рушди иқтисоду фарҳанги миллӣ падид меояд. Ин бесабаб нест. Таърихи печидаи аҳли башар исбот намудааст, ки ҳар миллати соҳибтамаддун танҳо баъди расидан ба ваҳдату ягонагӣ тавонистааст, ки давлати соҳибистиқ-лоли хешро ташкил дода, ба ҳадафҳои сиёсӣ ва ормонҳои миллии хеш бирасад.

Мусаллам аст, ки мафҳумҳои ваҳдату ягонагӣ барои мо тоҷикон, ки дар тӯли ҳазорсолаҳо на як бору ду бор зарбаҳои бераҳмонаи таърихро дар ҷисму ҷони худ дидаем, қиммати бештар ва манзалати волотареро доро мебошанд. Зеро ҳар бор баъди парокандагиҳои  тӯлонӣ миллати кӯҳанбунёди мо танҳо тавассути пешгомии фарзандони баору номуси худ ба ваҳдату ягонагӣ расида, аз нав лаҷоми давлату давлатдориро дар марзҳои таърихиаш ба дасти худ гирифтааст.

Зимнан, мафҳуми ваҳдат, ки аз вожаҳои арабии «воҳид», «аҳад» гирифта шуда, мустақиман маънии  «ягона»-ро ифода менамояд, аз мафҳумҳои серистеъмолтарини сиёсии имрӯза ба ҳисоб рафта, сари ҳар минбару анҷуман чун нишонае аз сарҷамъии тоҷикон бо сарфарозиҳои зиёде садо медиҳад. 

Бояд таззакур дод, ки «ваҳдати миллӣ» дар муқоиса бо «оштии миллӣ» ва «ризоияти миллӣ»ҳамчун  раванд манзалати бештар дошта, аз умқи онҳо сарчашма мегирад. Яъне «оштии миллӣ» ва «ризоияти миллӣ»-ро комилан зинаҳои аввал ва зарурии расидан ба  «ваҳдати миллӣ» номидан мумкин аст.

Бешубҳа, таҳлили илмии ин падидаҳои нави иҷтимоӣ-сиёсӣ дар ояндаи наздиктарин аз тарафи муҳаққиқони ҷомеашинос мав-риди омӯзиши ҷиддӣ қарор хоҳад гирифт.

Ёдовар мешавем, ки раванди Ваҳдати миллӣ дар сарзамини бостонии тоҷикон ҳанӯз аз ҷаласаи 16-уми Шӯрои Олии Чумҳурии Тоҷикистон (моҳҳои ноябр-декабри соли 1992 дар ш. Хӯҷанд баргузор гашт) ба марҳилаи нави таърихии худ ворид гардид.

Чуноне, ки Пешвои миллат, Президенти Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон воқеъбинона қайд мекунад: «…дар Тоҷикистон солҳои 90-ум вазъият таҳти таъсири омилҳои мураккаби ҳаёти байналхалқӣ ҷараён мегирифт. Аз як тараф, омили исломӣ ва мувофиқан моделҳои гуногуни мафкуравӣ таъсир расонданд, аз ҷониби дигар, мероси ба ном ҷамъияти коммунистӣ бо анъанаҳои худ зуҳур меёфт. Истиқрори сулҳ аз тоҷикистониҳо иқдомоти комилан ғайримуқаррариро талаб мекард».

Дар он давраи барои миллати кӯҳанбунёди тоҷик тақдирсоз ба хотири пешгирӣ намудани фоҷиаи дохилимиллӣ – ҷанги шаҳрвандӣ, тамоми қувваҳои солими ҷомеа баъди садсолаҳо бори аввал манфиатҳои гурӯҳӣ ва ҳизбиро як сӯ гузошта, роҳи ягонаи наҷот аз ҳалокатро дар  муттаҳидӣ ва сарҷамъию ягонагӣ диданд.

«Консенсуси манфӣ», ки нисбати он дар нимаи аввали солҳои 90-уми асри ХХ бархе аз сиёсатшиносон дар роҳи ба даст  овардани мақсади олии миллати тоҷик – вахдати тамоми табақаҳои иҷтимоӣ ва ҳизбу гурӯҳҳои сиёсӣ баҳс менамуданд, баъдан, чуноне ки интизор  шудан мумкин буд, аз роҳбарияти кишвар ҷидду ҷаҳд ва қабули чораҳои таъсирбахшу ғайримуқаррарии мазмуни сиёсию ҳуқуқӣ доштаро талаб намуд.

Бояд зикр намуд, ки принсипҳои мушаххаси истиқрори сулҳу ваҳдат дар Тоҷикистон дар доираи Конфронси Дортмунд аз моҳи марти соли 1993 то моҳи феврали соли 1998, яъне дар муддати 5 сол, бо роҳи муколама ба вуҷуд оварда шуданд.  Дар даҳ «Меморандум» ва «Муроҷиатнома» - ҳои дар ин Конфронс қабулшуда механизмҳои асосии ба даст овардани Сулҳу Ваҳдати миллӣ дар шароити гуфтушунидҳои мураккаб муттасилона ташаккул ёфтанд, ки ин қонунияти пирӯзии ақлу хирадро дар ҳалли моҷароҳои дохилимиллӣ нишон дод.

Ба даст овардани сулҳ, ризоияти милливу шаҳрвандӣ ва пойдории Ваҳдати миллии тоҷикон, ҳамчун падидаи оламшумул  дар таҷрибаи ҷомеаи ҷаҳонӣ, маҳз дар натиҷаи ба вуҷуд овардани чунин механизмҳои самаранок, ба монанди ташкили Комиссияи оштии миллӣ, ки аз намояндагони Ҳукумати Тоҷикистон ва Иттиҳоди мухолифини тоҷик иборат буд, воқеӣ шуд.

Қобили таъкид аст, ки дар ҷомеа дар ҳолатҳои фавқулодда сулҳу салоҳ амали яктарафа набуда, хоҳиш ва кӯшишҳои мақсадноки тарафҳои мухолифро тақозо менамояд. Бешубҳа чунин майлу хоҳиши наҷоти миллат ва мустаҳкамсозии пояҳои давлатдорӣ роҳбарияти сиёсии Тоҷикистон ва пешвоёни Иттиҳоди мухолифини тоҷикро паси мизи гуфтушунид шинонд.

Роҳбарияти ҷумҳурӣ бо дарки  масъулият дар назди ояндаи кишвар тамоми чораҳои имконпазирро амалӣ гардонид, то ки ба самти сулҳу ҳамдигарфаҳмӣ қадамҳои қатъӣ гузошта шавад ва яго-нагии миллату давлатро пойдор нигоҳ дорад.

Вобаста ба ин қайд намудан зарур аст, ки ба чунин як ҳуҷҷати муҳими барои миллати тоҷик тақдирсоз, яъне «Созишномаи истиқрори сулҳ ва ризояти миллӣ дар Тоҷикистон», аз ҳар ду ҷониб қариб 70 нафар имзо гузоштанд.

Мақсади асосӣ дар он солҳои на чандон дур аз он иборат буд, ки барои ҷомаи амал пӯшидани талаботи ин шартнома кӯмаку дастгирии роҳбарияти сиёсӣ аз тарафи аҳолии кишварамон, ҳизбҳои сиёсӣ, ҳаракатҳои  гуногуни ҷамъиятӣ дар сатҳи зарурӣ таъмин карда шавад.

Бемуболиға, чунин амали хирадмандона тавонист ба Ҳукумати Ҷумҳурӣ дар қабул намудани чораҳои зарурӣ ва самаранок имконият диҳад, то ки ҷомеаи миллии мо аз бӯҳрони вазнини сиёсиву иҷтимоӣ ва иқтисодӣ раҳо ёфта, роҳҳои инкишофи минбаъдаи Тоҷикистон пайдо гардад.

Агар ба таҷрибаи дигар мамолики олам, ба монанди давлатҳои Америкаи Лотинӣ, Африқо, Осиё ва ғайраҳо, ки дар давраҳои гуногуни инкишофи таърихии онҳо мухофилат ва моҷароҳои дохилимиллӣ ҷой доштанд, назар андозем, пас ба хулосае омадан мумкин аст, ки Ваҳдати миллии тоҷикон падидаи бемисл ва барои дигар халқу миллатҳо ибратомӯз ба шумор меравад.

Барои тасдиқи ин назар суханони собиқ Муншии умумии Созмони Милали Муттаҳид Кофи Ананро иқтибос овардан ба маврид аст, ки гуфта буд: «Тоҷикистон барои бисёр мамлакатҳои дигар дар ҳалли мушкилоти дохилӣ сабақи беназир дод. Фикр мекунам, ки ин саҳми гузоштаи Тоҷикистон дар таърихи эҷоди сулҳ мебошад».

Итминон меравад, ки истифодаи таҷрибаи таърихии Ваҳдати миллии тоҷикон дар барқарор намудани сулҳу субот дар кишвари ба мо дӯсту ҳамсоя ва ҳамзабону ҳаммазҳаб - Ҷумҳурии Исломии Афғонистон, ки зиёда аз чаҳор даҳсола боз оташи ҷанги дохилӣ дар марзҳои гуногунаш аланга мезанад, саривақтӣ ва манфиатовар мебуд.

Нақши ин падидаи созанда дар рушду нумӯи  Ватани азиза-мон, ҳамбастагии сокинони минтақаҳои гуногуни мамлакат, пешрафти сиёсиву иқтисодӣ ва иҷтимоии Тоҷикистон, бе ягон муболиға, ҳалкунанда мебошад.

Маҳз бо шарофати Ваҳдати миллӣ  дар муддати кӯтоҳ Ҷумҳурии Тоҷикистон тавонист боварии ҷомеаи ҷаҳониро сазовор гардад, ки натиҷаи он аз ҷониби созмонҳои хориҷӣ маблағгузорӣ шудани иншоотҳои бузурги барқӣ ва коммуникатсионӣ мебошад. Иқдомҳои Тоҷикистон дар арсаи байналмилалӣ, ба монанди «Соли байналхалқии оби тоза», ва «Даҳсолаи амалиёти об барои ҳаёт дар солҳои 2005-2015», «Даҳсолаи байналмилалии амалҳо «Об барои рушди устувор барои солҳои 2018 -2028» ва ғайра обрӯи Тоҷикистонро ба маротиб боло бурд.

Зикр намудан бамаврид аст, ки омӯхтан ва донистани таърихи миллати тоҷик барои насли ҷавони мо аҳамияти басо муҳим дорад. Бешубҳа, «агар мо аз роҳи тайкардаи пур аз шебу фарози миллати хеш огоҳии комил медоштем ва аз хатоҳои содирнамудаи ниёгонамон сабақ мебардоштем, шояд тӯфони ҷанги гражданӣ, ки бар сари халқи тоҷик омад, чунин ранги фоҷиавӣ намегирифт. Омӯхтани таърих танҳо ба хотири донистани гузашта нест, балки он дурнамоест, ки роҳи ояндаи миллат ва пешомадҳои давлатдориро равшан намуда, барои худогоҳии миллӣ, ваҳдату ягонагӣ ва рушди тафаккури таърихи наслҳои оянда хизмат мекунад».

Хулоса, ваҳдату ягонагӣ чун омили муҳими бақои давлату давлатдорӣ, рушди бемайлони иқтисоди миллӣ ва таҳкими пояҳои фарҳанги ҳазорсолаи аҷдодӣ бояд мояи ифтихори ҳар тоҷику тоҷикистонӣ гашта, ҳамчун сарчашмаи ободиву шукуфоӣ ва рӯзгори осудаву босаодати мо азизу гиромӣ дошта шавад. Набояд фаромӯш созем, ки рушду инкишофи минбаъдаи ҷомеаи навини тоҷик дар тамоми соҳаҳои ҳаёт танҳо ба туфайли иттифоқу сарҷамъии қавму миллатҳои гуногуни он, ҳамбастагии ҳизбу ҳаракатҳои сиёсӣ ва дар ниҳояти кор иттиҳоди халалнопазири қишрҳои гуногуни ҷомеа ба даст меояд.

Дотсенти кафедраи фанҳои ҷомеашиносӣ Ахмедов Ш
Омӯзгори кафедраи фанҳои ҷомеашиносӣ Саидова М.